Neil Gaiman "Koralina"

Do napisania Koraliny Gaimana zainspirowała jego córka, która wróciwszy do domu z przedszkola opowiedziała mu historyjkę o pewnej dziewczynce. Bohaterka opowiastki pewnego razu po powrocie do domu zamiast mamy zastaje czarownicę i zostaje przez nią zamknięta w piwnicy.

Bohaterka Gaimana jest dziewczynką w wieku szkolnym (jej wiek nie jest bliżej określony). Wraz z rodzicami przeprowadziła się do dużego mrocznego domu, któremu tajemniczości dodają ekscentryczni mieszkańcy, puste tajemnicze mieszkanie oraz otaczająca aura (niemal cały czas pada deszcz, przez co Koralina się nudzi). Rodzice dziewczynki nie mają dla niej czasu, dlatego ta czuje się samotna i doskwiera jej nuda, przez co dziecko zaczyna interesować się otoczeniem. Dorośli wspierają dziewczynkę w jej „badaniach”, ponieważ dzięki temu zajęciu Koralina nie przeszkadza im w codziennych zajęciach. Jedynym zastrzeżeniem rodziców jest unikanie przez „badaczkę” studni w głębi ogrodu. Ta jednak nie pociąga dziewczynki tak, jak drzwi do pustego mieszkania, które prowadzą z salonu w mieszkaniu Koraliny a za którymi obecnie stoi mur. Gdy dziewczynka przekręciła klucz w zamku i otwarła je, zobaczyła długi ciemny korytarz. Jest to początek wielkiej przygody Koraliny. Rzeczywistość po drugiej stronie drzwi jest zniekształceniem jej codziennego otoczenia. Koralina poznaje Drugą Matkę i Drugiego Ojca – wydają jej się łudząco podobni do jej rodzicieli, różnią ich tylko guziki wszyte w miejsce oczu. Dziewczynka jest kuszona przez nich – „rodzice” dają jej wiele uczucia, a potrawy przygotowane w Drugim Domu są smaczniejsze niż te, które jadała dotychczas. Jedynym warunkiem, jaki Koralina musi spełnić, by pozostać w obecnym miejscu, jest zamiana oczu na guziki, na co ta się nie godzi. Gdy Druga Matka „porwała” prawdziwych rodziców Koraliny, dziecko nie wahało się powrócić do mrocznego świata i walczyć z siłą zła ucieleśnioną w postaci Drugiej Matki. Stawka była wysoka – Koralina zdecydowała się grać z macochą o siebie, w przypadku przegranej miała zgodzić się zamianę oczu na guziki. W poszukiwaniach ukrytych dusz dzieci - ofiar Drugiej Matki – oraz jej rodziców pomagał jej czarny kot oraz kamień z dziurką, który otrzymała od sąsiadek, kiedy te wywróżyły jej wielkie niebezpieczeństwo. Ów magiczny przedmiot pomógł Koralinie odnaleźć to, czego szukała, jednak - mimo umowy - Druga Matka nie zamierzała wypuścić dziewczynki. Koralina uciekła do swojego świata i przechytrzyła Prawą Rękę Drugiej Matki, która została przez nią wysłana po klucz do tajemniczych drzwi. Dzięki sprytowi i odwadze dziewczynka wygrała walkę ze złem. Koralina potrafiła wybrać między tym, czym mamiła ją Druga Matka (a co było kuszące, zważywszy na chłód, jaki panował w jej stosunkach z rodzicami), a nudą i brakiem większego zainteresowania w swoim domu.

Książka ma wiele przesłań, m.in. apeluje do rodziców o większe zainteresowanie dziećmi. Przestrzega też dzieci przed nadmiernym zainteresowaniem ze strony obcych, gdyż prawdziwa miłość może być niema, podczas gdy za wylewnością mogą się kryć złe intencje. Koralina, jest normalną dziewczynką, dzięki czemu łatwo się z nią utożsamić.

„Koralina” jest pierwszą książką Gaimana, po którą sięgnęłam. Spodobała mi się barwność opowieści. Mimo znanych motywów (przejście do drugiego świata, walka dobra ze złem, pomoc kota), Gaiman buduje nową historię, inną do porównywanej z nią „Alicji w Krainie Czarów”. Ciekawe jest połączenie dawności z teraźniejszością – dom, w którym rozgrywa się opowieść oraz jego dziwni mieszkańcy kojarzą się z wiktoriańską Anglią, jednak osadzony jest w XXI wieku – Koralina korzysta z telewizora, kuchenki mikrofalowej, a miejscem zakupów jest supermarket. Współczesne dziecko, takie jak tytułowa bohaterka, jest dużo samodzielniejsze niż rówieśnicy sprzed stu lat, o czym świadczy porównanie z ofiarami Drugiej Matki, które bały się stawić jej czoła. Koralina natomiast nie zamierzała się poddać i podjęła wyzwanie.

Tytuł oryginału: Coraline
Wydawnictwo MAG, 2003
Przekład: Paulina Braiter

Kategorie: Gaiman Neil, literatura dla dzieci i młodzieży, MAG, poczytajka